تفاوت حافظه های SSD با هارد دیسک های HDD
هارددیسکها در دهه 50 میلادی اختراع شدند. در ابتدا آنها دیسکهای بزرگی به ضخامت 20 اینچ بودند و فقط چند مگابایتي از اطلاعات را ميتوانستند ذخیره کنند. در ابتدا نام آنها “دیسکهای ثابت ” (Fixed Disks) یا وینچسترز (یک اسم رمز که قبلاً برای یک محصول محبوب IBM استفاده میشده است) بود. بعدها برای تشخیص آنها از فلاپی دیسک (ديسک نرم)، نام هارددیسک بر روی آنها گذاشته شد.
با گذشت زمان و بالا رفتن حجم اطلاعات مورد نیاز کاربران، کم کم نیاز به دیسکهایی با سرعت انتقال بیشتر و مصرف انرژی کمتر احساس شد که این مسئله در مورد دستگاههای قابل حمل، مثل نوتبوکها و نِتبوکها، بیشتر احساس میشود. بنابراین شرکتهای سازندۀ هارددیسک، به فکر ساخت دیسکهایی با سرعت انتقال بسیار بالا و مصرف انرژی کمتر افتادند و توانستند دیسکهایی را با الهام از تکنولوژی بکار گرفته شده در Flash درايوها بسازند که هم سرعت بیشتری دارد و هم انرژی کمتری مصرف میکند. اين ديسکها همان SSDها هستند.
درایوهای SSD
پیش از هرچیز باید بدانید که SSD مخففی برای عبارت Solid State Drive است. به زبان ساده تر میتوان SSD را نسخه هوشمندتر و البته با ابعاد متفاوت از فلشمموریهایی که برای انتقال اطلاعات از آنها استفاده میکنیم دانست و طبیعتا همانند فلش مموریها هیچ خبری از قسمتهای متحرک در SSD نیست. در این دستگاههای ذخیرهسازی، اطلاعات بر روی میکرو تراشهها ذخیره میشوند. در طرف مقابل دیسک سخت از یک بازوی مکانیکی بههمراه هد خواندن/نوشتن بهمنظور خواندن اطلاعات از مکان صحیح بر روی فضای ذخیرهسازی بهره میبرد. تفاوت این دو دستگاه منجر به سریع تر شدن SSD در مقایسه با دیسک های سخت (HDD) میشود. HDD یا همان دیسک سخت بهمنظور بدستآوردن اطلاعات به کار فیزیکی (جابجایی مکانیکی) بیشتری در مقایسه با SSD نیاز دارد. این امر موجب پایین آمدن سرعت و همچنین ایجاد صدا در زمان کار کردن هارد دیسک ها میشود.
SSDهای متداول از آنچه حافظه فلش برپایه NAND خوانده میشود استفاده میکنند. این حافظه از نوع حافظههای غیرفرار است. در صورتی که بخواهیم توضیح بیشتری از واژه “غیرفرار” ارائه دهیم باید گفت میتوانید دیسک را خاموش کنید و این دیسک فراموش نخواهد کرد که چه اطلاعاتی بر روی آن موجود بوده است که البته این ویژگی ضروری هر حافظه دائمی است. در آغاز عرضه SSD ها به بازار این شایعه مطرح شده بود که اطلاعات ذخیرهشده بر روی این دیسکها تنها پس از چندسال ازبین میروند. با بهرهگیری تکنولوژی امروز میتوان اطمینان حاصل کرد که این شایعه از پایه و اساس اشتباه است و میتوانید اقدام به خواندن و نوشتن اطلاعات برای مدت طولانی بر روی این دیسکها کنید و تا زمانی که عمر SSD به دنیا باشد اطلاعات شما نیز امن خواهند بود.
در SSD خبری از بازوی مکانیکی نیست و این دستگاه ذخیرهسازی از پردازندههای تعبیه شده که کنترلر نامیده میشوند به منظور انجام عملیاتی از قبیل خواندن و نوشتن اطلاعات استفاده میکند. کنترلر این دستگاه نقشی مهم در تعیین سرعت SSD دارد. تصمیماتی که کنترلر در مواجهه با عملیاتی از قبیل ذخیرهکردن، فراخوانی کردن، کش کردن و البته پاککردن اطلاعات میگیرد عامل تعیینکننده در مشخص کردن سرعت کلی درایو است. در اینجا قصد نداریم به بررسی دیگر عملکردهای مهم مانند تصحیح خطا، کش کردن خواندن و نوشتن اطلاعات، رمزگذاری و دیگر موارد بپردازیم و تنها به ذکر این مطلب اشاره میکنیم که کنترلر خوب، عامل تمییز یک SSD با ارزش از یک درایو SSD معمولی است. نمونهای از یک کنترلر سریع، در حال حاضر SandForce SATA 3.0(6GB/S) است که از افزایش سرعت نوشتن و خواندن تا حد 550MB/s پشتیبانی میکند. نسل جدید کنترلر خانواده SandForce 3700 نیز در سال 2013 معرفی شد و گفته میشود میتواند به سرعت 1800MB/s نیز برسد.
.
دیسکهای سخت، هارد دیسکها و یا HDDها از زمانهای دور در دسترس دوستداران تکنولوژی قرارگرفتهاند. اولین دیسک سخت در سال 1956 توسط IBM معرفی شد بنابراین این تکنولوژی چیزی نزدیک به 60 سال قدمت دارد. دیسکهای سخت از خاصیت مغناطیسی بهمنظور ذخیرهسازی اطلاعات و یا چرخش صفحهها استفاده میکنند. یک هد بر روی صفحهها یا همان دیسکهای در حال چرخش قرار میگیرد و فرایند خواندن و نوشتن اطلاعات انجام میشود. هرچه این دیسکها سریعتر چرخش کنند دیسک سخت میتواند عملکرد بهتری داشته باشد. لپتاپهای متداول امروزی از دیسکهایی با سرعت 5400 دور در دقیقه یا 7200 دور در دقیقه بهره میبرند اما سرعت چرخش در دیسکهای برخی سرورها میتواند به چیزی در حدود 15هزار دور در دقیقه برسد.
یکی از مزایای دیسکهای سخت آنست که این دستگاهها میتوانند حجم زیادی از اطلاعات را در ازای قیمت ارزان برای شما نگهداری کنند. امروزه دیسکهای یک ترابایتی برای لپتاپها غیرعادی نیستند و این میزان پیوسته در حال افزایش است. از سوی دیگر حسابکردن هزینهای که به ازای هرگیگابایت پرداخت میکنید با توجه به تعدد کلاسها و کیفیتهای این دیسکهای سخت کار آسانی نیست با این وجود میتوان با قاطعیت اعلام کرد این دیسکهای سخت در مقایسه با SSD با ظرفیت مشابه بسیار ارزانتر هستند.
در خصوص ویژگیهای ظاهری نیز دیسکهای سخت تقریبا ظاهری مشابه SSD دارند. این دستگاههای ذخیرهسازی اطلاعات نیز اغلب از رابط SATA استفاده میکنند. متداولترین اندازه برای دیسکسخت لپتاپ، 2.5 اینچ است و نسخه 3.5 اینچی نیز معمولا در رایانههای رومیزی مورد استفاده قرارمیگیرد. هرچه اندازه دیسک سخت بزرگتر باشد تعداد سیلندرها و صفحات، بیشتر شده و طبیعتا فضای ذخیرهسازی بیشتری در اختیار شما خواهد بود. برخی دیسکسختهای رایانههای رومیزی میتوانند چیزی در حدود شش ترابایت اطلاعات را در خود جای دهند.
SSD یا HDD
دیسک سخت یا همان HDD گزینه مناسب برای شما خواهد بود اگر:
به فضای ذخیرهسازی با حجم بالا تا حد 6 ترابایت نیاز دارید ( اگرچه با تکنولوژیهایی مانند SMR میتوانید درایوهایی با فضایی تا 10 ترابایت در اختیار داشته باشید)
قصد ندارید هزینه زیادی صرف خرید این دستگاه کنید.
سرعت زیاد رایانه در بارگذاری و یا اجرای برنامهها برای شما اهمیت چندانی ندارد.
در طرف مقابل SSD گزینه مناسبی برای شما خواهد بود اگر:
قصد دارید هزینه بیشتری انجام دهید تا کارایی بالاتر و سرعت بیشتری در اختیار شما قرارگیرد.
مشکلی با فضای ذخیرهسازی محدود ندارید و میتوانید خود را با این مشکل سازگار کنید ( مجددا مدنظر داشته باشید که شرکتهای سازنده SSDها در حال کار بر روی حل این مشکل هستند)
دیسکهای سخت همچنان گزینهای محبوب برای اکثریت کاربران متوسط هستند و معمولا این گزینه را بهعنوان ابزار ذخیرهسازی در رایانه جدید خود انتخاب میکنند که عمده دلیل آن نیز قیمت پایینتر آن است. با این اوصاف رفته رفته کاربران بیشتری به سمت کارایی محاسباتی بالاتر در رایانهها جذب میشوند و گزینهای برای استفاده از SSD در رایانههای جدید و یا بهروزرسانیشده در مقابل آنها قرار میگیرد. باید اذعان داشت SSDها در مسیر درست و رو به پیشرفت در جهت تبدیل شدن به گزینه اصلی و استاندارد جهت استفاده بهعنوان فضای ذخیرهسازی اصلی در لپتاپهای جدید قراردارند و البته در گزینههایی مانند اولترابوکها که از قابلیت حمل و نقل بالایی برخوردارند بهعنوان گزینه پیشفرض مدنظر قرار میگیرند. مدنظر داشته باشید که همواره بازار مناسب برای هردو فضای ذخیرهسازی یعنی HDD و SDD وجود دارد. حضور دستگاههای mSATA SSD و درایوهای هیبریدی که هر دو گزینه SSD و HDD را در خود دارند نیز گزینهای دیگر برای کاربرانی است که بهدنبال بهترینها در جهان تکنولوژی هستند.