آشنایی با اصطلاحات رایج شبکه
شبکه و مفاهیم آن همانند سایر رشتهها و تخصصهای موجود، مملو از اصطلاحات و کلماتی است که ممکن است بعضیها به خودیِ خود دارای معنا نباشند و یا یک کاربر معمولی نتواند برای آنها توضیحی داشته باشد. در این مقاله، قصد و هدف ما این هست که شما را با ۲۲ اصطلاح رایج و پرکاربرد در شبکه آشنا سازیم. این اصطلاحات بهشکلی هستند که آنها را در زندگی روزمره خود بر روی اکثریت دستگاههای خود از جمله سرور، کامپیوتر، تلفن هوشمند، تبلت و … خواهید دید.
توضیح اصطلاحات بطور مختصر بیان میشوند و هدف ما بررسی تخصصی هر کدام نیست!
- ISP
این کلمه مخفف عبارت Internet Service Provider یا همان تأمینکننده خدمات اینترنت است. شرکتی را که توسط آنها به اینترنت متصل شدهاید، یک ISP هستند!
- LAN
LAN یا همان Local Area Network یک شبکه کوچک محلی است که در آن ممکن است تعداد مشخصی سیستم به یکدیگر وصل شده باشند. برای مثال، شبکهی خانگی شما و یا محل کارتان، یک LAN بحساب میآید.
- WAN
مخفف عبارت Wide Area Network میباشد. این نوع شبکه، یک شبکه بسیار وسیع است که ناحیه زیادی را در برمیگیرد. مثلاً ISP، یک ارتباط را بین شما و WAN آنها برقرار میکند.
- IP Address
آدرس IP یا همان Internet Protocol یک آدرس است که متشکل از اعداد میباشد. وقتی که یک کامپیوتر میخواهد به کامپیوتر دیگری وصل شود، درواقع به IP آن کامپیوتر متصل خواهد شد.
- IPv4 یا IPv6
دو نوع متدوال از IPها وجود دارند؛ یکی IP قدیم یا همان IP نسخه ۴ و دیگری IP جدیدتر یا همان نسخه ۶. ارائه نسخه بعدی IPها به این دلیل بود چون ما تعداد کافی IPv4 برای همه کاربران موجود در فضای مجازی نداریم!
- Router
یک Router دستگاهی است که ترافیک شبکهای را رد و بدل میکند. در واقع یک واسطه است برای تبادل اطلاعات. برای مثال، وقتی که شما در خانه یک Router داشته باشید، ترافیک خروجی از دستگاههای خودتان را دریافت میکند و به اینترنت میفرستد؛ همچنین ترافیکهای دریافتی از اینترنت را دریافت و به دستگاههای شما ارسال میکند.
- Gateway
یک Gateway، دستگاهی است که ترافیکها را بین شبکهها رد و بدل میکند. برای مثال، Router در منزل شما حکم یک Gateway را دارد. در واقع یک مسیر را ایجاد میکند تا اطلاعات را بین LAN و WAN رد و بدل کند.
- NAT
کلمه NAT مخفف عبارت Network Address Translation میباشد و توسط Router مورد استفاده قرار میگیرد تا یک IP را بین مجموعهای از دستگاهها بهاشتراک بگذارد. برای مثال، ممکن است که شما یک Router از نوع بیسیم (Wireless) در خانه داشته باشید که یک ارتباط WiFi را برای لپتاب و تلفن همراه شما ایجاد کند. شرکت ارائهدهنده خدمات اینترنت یا ISP یک IP بخصوص را در اختیارتان قرار میدهد تا توسط آن IP در محیط اینترنت شناخته شوید که به آن Public IP نیز میگویند.
Router شما، یک LAN ایجاد میکند و به هرکدام از دستگاههای خود یک IP محلی اختصاص میدهد. پس از آن Router بصورت یک Gateway عمل میکند. در نهایت Router بصورتی عمل خواهد کرد که اگر از محیطی بیرون از LAN دستگاههای متصل به Router مشاهده شود، در واقع همه بصورت یک دستگاه واحد دیده خواهد شد که دارای ۱ آیپی هستند.
- DHCP
کلمه DHCP مخفف عبارت Dynamic Host Configuration Protocol میباشد و وظیفه آن، تنظیم یک IP بصورت اتوماتیک برای هر کدام از دستگاههای متصل به Router است. در واقع، وقتی که شما دستگاههای خودتان را به یک Router وصل میکنید، میبایست به هر کدام یک IP بصورت منحصر به فرد اختصاص دهید. DHCP بصورت اتوماتیک و خودکار این کار را به عهده خواهد گرفت تا شما مجبور نباشید که بصورت دستی به هر کدام از دستگاههای خود IP بدهید.
- Hostnames
یک Hostname در حقیقت یک برچسب یا Label میباشد که به IP یک دستگاه اشاره میکند. برای مثال، ممکن است که لپتاب فعلی شما، دارای یک Hostname به نام WINDOWSPC باشد؛ اگر قرار باشد دستگاه دیگری به لپتاب شما وصل شود، میتواند به برچسب WINDOWSPC متصل شود، آنگاه خود به خود به IP پشت این برچسب ارجاع داده خواهد شد.
- Domain Name
نام دامنه یا Domain Name پایه و اساس نام وبسایتهاست. برای مثال، tsmandegar.com یک دامنه است! نام دامنه، نوع دیگری از Hostname ها میباشد.
- DNS
مخفف عبارت Domain Name System میباشد. وظیفه این سیستم این است که برچسبها و دامنههایی که تنها توسط انسانها قابل خواندن میباشد را به یک IP آدرس تبدیل کند. تصور کنید که شما در مرورگر خود، آدرس tsmandegar.com را وارد میکنید. پس از فشردن کلید Enter برای ورود به این وبسایت، کامپیوتر شما، به DNS درخواستی ارسال میکند و در جواب، آدرس IP این وبسایت در اختیار کامپیوتر شما قرار خواهد گرفت و در نهایت وبسایت بارگذاری خواهد شد.
بصورت پیشفرض، شما به DNSهای ISP خود متصل هستید؛ اما میتوانید از DNSهای شرکتهای دیگر همانند OpenDNS استفاده نمایید.
- Ethernet
وقتی که کامپیوتر شما از طریق کابل یا سیم به دستگاهی متصل است، درواقع شما به پورت Ethernet وصل هستید! یک کابل شبکه، در یک درگاه در کنار لپتاب که با نام Ethernet مشخص است، وصل میشود.
- Network Interface / Network Adapter
اتصال شما به یک شبکه بصورت WiFi یا Ethernet، یک Network Interface میباشد. اگر شما بصورت همزمان به یک شبکه هم از طریق Ethernet و هم از طریق WiFi متصل شوید، هر کدام از Network Interfaceهای شما دارای یک IP منحصر به فرد خواهند شد.
Network Interfaceها همیشه دلالت بر یک سختافزار در پشتزمینه نیست؛ بلکه حتی نرمافزارها نیز میتوانند Network Interface را ایجاد کنند؛ مثل نرمافزارهای مجازیساز VirtualBox.
- Localhost
عبارت localhost به کامپیوتر فعلی موجود اشاره میکند. دقیقاً همانند قبل، localhost نیز یک نوع برچسب است که به یک IP اشاره میکند. وقتی که شما عبارت localhost را وارد میکنید، به آدرس آیپی: 127.0.0.1 در نسخه ۴ و آدرس آیپی: ::1 در نسخه ۶ ارجاع میدهد.
- MAC Address
MAC Address مخفف عبارت Media Access Control میباشد که یک آدرس واحد و منحصر به فرد برای هر دستگاه میباشد که گاهی به آن آدرس فیزیکی نیز میگویند. این آدرس اغلب در زمان ساخت دستگاه در کارخانه تعیین و اختصاص داده میشود.
برای مثال، ممکن است که شما در یک فرودگاه، در حال استفاده از اینترنت رایگان آنها باشید. بعضی از فرودگاهها ممکن است پس از استفاده ۳۰ دقیقه از اینترنت آنها، دسترسی شما را مسدود کنند و اطلاع دهند که برای استفادهی بیشتر، میبایست هزینهای را پرداخت کنید.
حقیقت امر این است که آنها شما را از روی MAC Address تشخیص میدهند! روشهایی وجود دارند تا بتوانید MAC Address خود را تغییر دهید، در نتیجه حاصل این عمل این خواهد بود که دستگاه شما، از دید فرودگاه، همان دستگاه سابق نخواهد بود.
- Port
وقتی که نرمافزاری بخواهد اطلاعاتی را به شبکهای ارسال و یا از شبکهای دریافت کند، میبایست از طریق یک آدرس ما بین عدد ۱ تا ۶۵۵۳۵ صورت گیرد. حال احتمالاً متوجه میشوید که چطور ممکن است شما چندین برنامه داشته باشید که هر کدام اطلاعاتی را مابین یک شبکه رد و بدل میکنند.
هنگامی که شما آدرس اینترنت tsmandegar.com را وارد میکنید، اطلاعات از طریق پورت ۸۰ ارسال میشود که معمولاً در مرورگر نشان داده نخواهد شد. سرورهای تجارت سرور ماندگار همیشه درحال بررسی پورت ۸۰ هستند که در صورتی که درخواستی به آنها ارسال شوند، برای شما صفحه وبسایت تجارت سرور ماندگار را در اختیارتان قرار دهد. اما اگر بجای دسترسی به پورت ۸۰، به پورت ۸۱ سایت تجارت سرور ماندگار درخواستی ارسال نمایید، هیچ پاسخی را دریافت نخواهید کرد. نحوه دسترسی به این پورتها برای یک وبسایت بصورت زیر است:
https://tsmandegar.com:80
- Protocol – TCP, UDP, ICMP و …
پروتکل در واقع راهها و روشهای متفاوتی برای برقراری ارتباط با اینترنت میباشد. دو پروتکل معروف TCP و UDP رایجترین و پرکاربردترین پروتکلهای موجود هستند.
- Packet
Packetها واحدی از اطلاعات هستند که مابین دستگاهها ارسال و دریافت میشوند. وقتی که شما درخواست بارگذاری سایت tsmandegar.com را میکنید، یک Packet به سرور ارسال میکنید که این Packet، حاوی درخواست بارگذاری سایت میباشد و در جواب، سرور برای شما تعداد زیادی Packetها در جهت بارگذاری وبسایت ارسال خواهد کرد.
- Firewall
Firewall یا ترجمه فارسی آن، دیوارآتش، یک نرمافزار یا سختافزاری است که ترافیکهای رد و بدل شدهی بخصوصی را میتواند مسدود کند. برای مثال، یک Firewall میتواند درخواستهای ارسالی به یکی از پورتها را برای شما مسدود کند تا هر درخواستی که به آن پورت ارسال شود، دیوارآتش را در مقابل خود ببیند.
- HTTP
مخفف عبارت Hypertext transfer protocol میباشد؛ استانداریست که توسط مرورگرها استفاده میشود. از انواع دیگر پروتکلهای مشابه، پروتکل FTP و BitTorrent میباشد.
- URL
URL یا Uniform Resource Locator، همان آدرس وب است. URL فعلی، همان است که در حال حاضر در Address Bar مرورگر خود میتوانید مشاهده کنید.
منبع: HowToGeek
ترجمه:gooyait