راهنمای خرید سرور برای کسب‌ و کارهای کوچک و متوسط

راهنمای خرید سرور برای کسب‌ و کارهای کوچک و متوسط

امروزه نمي‌توان نقش سرورها و ذخيره‌سازها در ارتقاي امنيت اطلاعات و تأثير بسزاي آن‌ها در افزايش سرعت کارکرد کسب‌وکارهاي کوچک و متوسط را کتمان کرد. نيازهاي متعدد و مختلفي مانند ضررورت به اشتراک‌گذاري منابع سخت‌افزاري و نرم‌افزاري مجموعه بين کارکنان، از به اشتراک‌گذاري چاپگرها و اينترنت تا فايل‌ها و فولدرها و ايجاد سطوح مختلف دسترسي بين ايشان و چندين و چند نياز ديگر، سبب شده است تا نياز استفاده از سرورها علاوه بر سازمان‌هاي بزرگ، در شرکت‌ها و کسب‌وکارهاي کوچک و متوسط نيز به‌شدت احساس شود. اما متأسفانه در حال حاضر در جامعه ما، استفاده از کامپيوترهاي شخصي به عنوان سرور در کسب‌وکارهاي کوچک بسيار رايج است.

در اين مقاله مؤلفه‌هاي مهم در انتخاب يک سرور براي مجموعه‌هاي کوچک و متوسط را ذکر کرده و شما را در انتخاب خرید سرور مناسب براي مجموعه خود، ياري مي کنيم.

1. بررسي اوليه فضاي فيزيکي موجود در مجموعه

يکي از مهم‌ترين مؤلفه‌ها براي خريد سرور، فضاي فيزيکي موجود در مجموعه براي نصب و نگهداري از سرور است. سرورها به لحاظ نوع شاسي، به انواع مختلفي تقسيم مي‌شوند که براي اين نوع استفاده، سرورهاي قابل نصب در رک (Rackmount) و سرورهاي ايستاده (Tower) مناسب هستند که در هر دو گروه، سرورهايي با مشخصات معمولي و متوسط با قيمت‌هاي معقول براي استفاده در کسب‌وکارهاي کوچک وجود دارد. اما نکته مهم اين است که براي استفاده از سرورهاي قابل نصب در رک، نياز به يک رک يا قفسه (شکل 1) براي نصب سرور وجود دارد، زيرا سرورهاي رک‌مونت به لحاظ شکل بدنه به‌گونه اي طراحي شده‌اند که بايد در رک نصب شوند، رک‌ها که تجهيزات شبکه مجموعه را در خود جاي مي‌دهند، با بدنه‌هاي ضدالکتربسيته، مانع از ايجاد الکتريسيته ساکن روي تجهيزات مي‌شوند. الکتريسيته ساکن در بسياري از موارد باعث کاهش طول عمر تجهيزات و سوختگي احتمالي آن‌ها مي‌شود. همچنين رک‌ها با فن‌هاي تعبيه‌شده درونشان، گردش هواي مناسبي براي خنک نگهداشتن تجهيزات ايجاد مي‌کنند. هميشه داشتن رک براي نگهداري از تجهيزات شبکه مانند سرورها، سوييچ‌هاي شبکه، ذخيره‌سازها، مودم‌ها، روترها و مانند اين‌ها مناسب است، اما استفاده از رک ارتباط مستقيمي با فضاي فيزيکي مجموعه دارد، زيرا معمولاً رک‌ها را در فضاي عمومي مجموعه قرار نمي‌دهند و براي آن‌ها اتاق‌هاي خاصي با عنوان اتاق سرور درنظر مي‌گيرند. اگر در مجموعه شما فضايي براي اختصاص يک اتاق سرور کوچک موجود است که گردش هواي مناسبي دارد يا در آن مي‌توان کولر گازي نصب کرد، بهتر است به فکر تهيه سرور قابل نصبي در رک و همچنين يک عدد رک به اندازه مطابق با نياز مجموعه خود، به لحاظ تعداد تجهيزات شبکه، باشيد.

شکل1: نمونه رک در اندازه‌هاي مختلف

اما در بسياري از مجموعه‌هاي کوچک امکان اختصاص دادن فضايي به عنوان اتاق سرور يا فضايي براي نگهداري يک رک وجود ندارد. در اينجا از سرورهاي ايستاده که به لحاظ شکل ظاهري مانند کيس کامپيوتر معمولي هستند، استفاده مي‌شوند، سرورهاي ايستاده دقيقاً براي استفاده در محل‌هايي که امکان نصب رک وجود ندارد، ساخته شده‌اند و با توليد صداي کمتر و با قابليت خنک‌شوندگي بهتر، امکان استفاده در محيط عمومي يک مجموعه را به شما مي‌دهند و مي‌توانيد اين سرورها را به‌راحتي در زير يا روي ميز خود يا هر محلي که براي نگهداري آن مناسب است، نصب کنيد.

پس در وهله اول بايد در خصوص نوع سرور تصميم‌گيري کنيد و از بين سرورهاي قابل نصب در رک و سرورهاي ايستاده يکي را برگزينيد.

2. هدف گذاري؛ چرا به سرور نياز داريد؟

در مرحله دوم، بايد هدف خود را از خريد سرور مشخص کنيد. در واقع چه نيازي بيشتر از ساير نيازها براي تهيه سرور براي مجموعه خود احساس مي‌کنيد؟ آيا نياز اصلي شما به اشتراک‌گذاري فايل‌ها و فولدرها بين کارکنان است؟ يا نياز به اشترک گذاشتن، کنترل و مديريت اينترنت در اولويت است؟ آيا براي دسترسي بيرون از مجموعه به اطلاعات درون مجموعه، نياز به تهيه سرور پيدا کرده‌ايد؟ آيا براي اينکه از اطلاعات مهم خود محافظت کنيد، نياز به تهيه سرور داريد يا قصد داريد سطوح دسترسي مختلف براي دسترسي به اطلاعات مهم مجموعه براي کارکنان خود ايجاد کنيد؟ آيا مي‌خواهيد اطلاعات بسيار حجيم مجموعه خود را در يک مکان مديريت کنيد؟

پاسخ اين پرسش‌ها مي‌تواند تأثير مستقيمي در انتخاب سرور متناسب با مجموعه شما داشته باشد. براي مثال اگر محافظت از اطلاعات مهم مجموعه‌تان در اولويت است، بايد سروري تهيه کنيد که Raid Controller سخت افزاري مناسب داشته باشد تا بتوانيد سطوح مختلف امنيتي در لايه هاردديسک‌ها در سرور خود ايجاد کنيد. اگر دسترسي از بيرون مجموعه به کمک اينترنت به سرور داخل مجموعه در اولويت است، بايد سروري تهيه شود که به لحاظ سخت‌افزاري اين امکان را فراهم آورد. اگر نگهداري اطلاعات حجيم مجموعه در اولويت است، بايد سروري تهيه کنيد که به لحاظ تعداد و نوع هاردديسک‌هاي قابل پشتيباني، حجم و فضاي مدنظر شما را فراهم آورد.

شکل1:نمونه سرور قابل نصب در رک

پس بهتر است در وهله اول هدف خود را از تهيه سرور مشخص کنيد و اين موضوع را نيز مدنظر قرار دهيد که در صورت عدم محدوديت در ميزان بودجه‌اي که براي خريد اين سرور در نظر گرفته‌ايد، با انتخاب سرور مناسب مي‌توانيد همه موضوعات ذکرشده را يک‌جا فراهم کنيد. اما در صورتي که در ميزان بودجه درنظرگرفته‌شده محدوديت داريد، سعي کنيد سرور انتخابي را به هدف اصلي خود نزديک کنيد.

3. شناسايي دقيق و کامل نيازهاي مجموعه

سرور مناسب سروري است که به لحاظ مشخصات فني متناسب با مجموعه شما باشد، يعني مشخصات فني آن به شکلي باشد که نه کمتر از نياز مجموعه و نه خيلي بيشتر از آن باشد؛ چراکه هرچه مشخصات فني سرور بهتر باشد، قيمت آن نيز به همان ميزان بيشتر خواهد بود. بنابراين، براي انتخاب سرور متناسب با مجموعه خود، بايد به‌درستي نيازهاي مجموعه را شناسايي کنيد، از مؤلفه‌هاي مهم در اين موضوع مي‌توان به اين موارد اشاره کرد: تعداد رايانه‌هاي متصل به شبکه و تعداد کاربران استفاده‌کننده از سرويس‌هاي شبکه، تعداد نرم‌افزارهاي تحت شبکه مانند نرم‌افزارهاي مالي يا اتوماسيون اداري، تعداد سرويس‌هاي نرم‌افزاري و دستگاه‌هاي تحت شبکه‌اي که قصد داريد اشتراک‌گذاري کنيد، مانند پرينترها و اسکنرهاي تحت شبکه، دستگاه حضور و غياب و مانند اين‌ها.

شکل1:نمونه سرور ايستاده

فراموش نکنيد که بايد ميزان رشد و پيشرفت مجموعه خود را تا چند سال آينده در نظر بگيريد، زيرا سرورها را نمي‌توان مثل رايانه‌هاي شخصي که در مجموعه استفاده مي‌کنيد، هر سال يا هر دو يا سه سال يک‌بار عوض کرد. بنابراين بايد رشد احتمالي مجموعه خود به لحاظ تعداد کاربراني که ممکن است تا چند سال آينده به مجموعه شما اضافه شوند و همچنين تعداد سخت‌افزارها و نرم‌افزارهاي تحت شبکه را در نظر بگيريد.

4. خريد سروري مقرون‌به‌صرفه

بر خلاف اينکه هميشه براي خريد رايانه‌هاي شخصي سعي مي‌کنيم بالاترين مدل رايانه با بهترين مشخصات تهيه کنيم، تقريباً مي‌توان گفت براي خريد سرور چنين امکاني وجود ندارد؛ زيرا سرورها در انواع مختلف و براي استفاده‌هاي گوناگون توليد مي‌شوند و هيچ سقفي به لحاظ قيمتي نمي‌توان براي آن‌ها در نظر گرفت. پس بهتر است سرور انتخابي شما با توجه به نيازهاي واقعي مجموعه و بر اساس بودجه‌اي که براي آن مشخص کرده‌ايد، خريداري شود.

5. از محصولات برند هاي معتبر استفاده کنيد

با توجه به اينکه سرورها از دسته تجهيزات زيرساختي و استراتژيک محسوب مي‌شوند، بهتر است در انتخاب برند آن دقت ويژه‌اي به خرج دهيد، در بازار، سرورهاي بدون برند يا با برندهاي ناشناخته و درجه چندم جهاني با قيمت‌هاي بسيار مناسب وجود دارند که متأسفانه طول عمر آن‌ها بسيار کوتاه است و کيفيت خوبي ندارند. سعي کنيد سرور انتخابي خود را از بين برندهاي مطرح و معتبر جهاني انتخاب کنيد.

6. از خريد سرور با قطعات تقلبي يا به اصطلاح OEM امتناع کنيد

قطعات تقلبي يا به اصطلاح OEM، براي برخي از برندهاي پرفروش در بازار کشورمان بسيار فراوان است که با کيفيت بسيار نامناسب و البته قيمت کمتر در مقايسه با قطعه اصلي عرضه مي‌شوند که اين قطعات نسبت با قطعات اصلي، طول عمر کمتري دارند و شرکت توليدکننده سرور نيز آن‌ها را تأييد نمي‌کند. بنابراين دقت کنيد در هنگام خريد، قطعات تقلبي مانند هاردديسک‌ها و رم‌هاي OEM روي سرورتان استفاده نشود؛ زيرا ممکن است باعث از دست رفتن اطلاعات مجموعه يا خرابي‌هاي مکرر در سرور شود.

7. سيستم‌عامل و نيازهاي نرم‌افزاري خود را فراموش نکنيد

تصميم بگيريد که با توجه به نيازهاي مجموعه، بهتر است از چه سيستم‌عاملي استفاده کنيد. براي اين کار مي‌توانيد از مشاوران و متخصصاني که در اين حوزه وجود دارند، کمک بگيريد. اگر بخواهيد سيستم مجازي‌سازي يا Virtualization پياده کنيد، بايد سروري تهيه کنيد که قابلبت پشتيباني از اين سيستم‌عامل‌ها را داشته باشد. در حال حاضر محبوب‌ترين سيستم عامل مجازي‌سازي در دنيا VMware Vsphere و پس از آن Microsoft Hyper-v و در آخر نيز Citrix Xen-Server و… است.
اگر نيازي به مجازي‌سازي احساس نمي‌کنيد، سعي کنيد سرور انتخابي‌تان قابليت پشتيباني از جديدترين نسخه سيستم‌عامل‌ها را داشته باشد.

8. قابليت ارتقاي سخت‌افزاري را جدي بگيريد

فراموش نکنيد که سرور انتخابي شما بايد حداقل 30 تا 40 درصد قابليت ارتقا را در مقايسه با مشخصات فعلي آن دارا باشد. ممکن است به هر دليلي پس از گذشت مدتي استفاده، نياز به ارتقا و اضافه کردن پردازنده، رم يا هاردديسک داشته باشيد. پس سرور انتخابي شما بايد فضاي مناسب براي اضافه کردن قطعات و ارتقاي سخت‌افزاري را داشته باشد.

9. به نوع ضمانت و شرکت تأمين‌کننده توجه کنيد

گرچه ميزان خرابي در سرورها بسيار کمتر از ميزان خرابي در رايانه‌هاي شخصي است، قطعات سرور در مقايسه با قطعات رايانه‌هاي شخصي، گران‌تر هستند و ممکن است خرابي يک قطعه کوچک در سرور، هزينه گزافي داشته باشد. بنابراين ضمانت در خريد سرور، موضوع فوق‌العاده مهمي است.

در حال حاضر بسياري از سرورهاي يک يا چند برند در بازار ايران، بدون ضمانت به فروش مي‌رسند يا داراي يک سال ضمانتي هستند که قطعات اصلي مانند پردازنده‌ها يا منابع تغذيه مشمول ضمانت نمي‌شوند و اين بر خلاف اصول ضمانت اوليه شرکت توليدکننده سرور است.

سخن آخر

کسب‌وکارهاي کوچک و متوسط، سهم عمده و بسزايي در رشد و شکوفايي اقتصادي کشور و بهبود فضاي کسب‌و‌کار دارند. قطعاً رشد و تعالي اين مجموعه‌ها در گرو استفاده از مناسب‌ترين، صحيح‌ترين و اصولي‌ترين زيرساخت‌هاي سخت‌افزاري و نرم‌افزاري است. اميد است با اطلاع‌رساني بيشتر و بهتر، ما نيز بتوانيم نقش کوچک اما مؤثري در ايجاد حساسيت و اهميت در تهيه تجهيزات زيرساختي مهمي از اين قبيل محصولات ايفا کنيم و سهم کوچکي در رشد فضاي اقتصادي و کسب‌وکار کشور داشته باشيم.