بحران استفاده از رایانه شخصی به جای سرور در ایران
بحران استفاده از رایانه شخصی به جای سرور در ایران
امروزه با توجه به نيازهاي متعدد در کشور، از کسبوکارهاي کوچک تا شرکت‌ها و سازمان‌هاي بزرگ در حوزه فناوري اطلاعات، استفاده از يک يا چند رايانه سرور در کسبوکارهاي رايج در جامعه، ضروري و حياتي است. اما در اين ميان برخي از اشتباهات مديريتي – فني، بسياري از بنگاه‌ها و شرکت‌هاي کوچک و متوسط را با خطر و تهديدي جدي مواجه کرده است که در اين مقاله اين موضوع از چند زاويه موشکافي و بررسي شده است.
از ديروز تا امروز؛ نياز به سرورها را نمي‌توان ناديده انگاشت.
تا چند سال پيش، سرورها از دسته کالاهاي لوکس در هر شرکت به حساب مي‌آمدند و فقط براي کارهاي خاص و بيشتر در شرکت‌ها و سازمان‌هاي بزرگ استفاده مي شدند. شايد هيچ‌وقت در کسبوکارهاي کوچک و متوسط نيازي براي استفاده از رايانه سرور احساس نمي‌شد؛ چراکه فعاليت‌هاي مهمي همچون امور مالي در دفترهاي مخصوص و به صورت دستي ثبت مي‌شد و ساير اسناد مهم نيز در پوشه‌ها و زونکن‌ها بايگاني مي‌شدند؛ رايانه‌ها نيز به صورت تکي و فقط براي مصارفي مانند تايپ، اسکن يا پرينت استفاده مي‌شدند، اما در عصر جديد وجود شبکه‌هاي کامپيوتري و در رأس آن سرورها، جزو نيازهاي اوليه و زيرساختي هر کسب‌وکاري محسوب مي‌شود. از جمله دلايل آن مي‌توان به اين نکات اشاره کرد: نياز امروزه تمامي کسب‌وکارها و ضرورت به اشتراک‌گذاري منابع نرم‌افزاري و سخت‌افزاري، استفاده از نرم‌افزارهاي متعددي همچون نرم‌افزارهاي مالي، اتوماسيون‌هاي اداري و نرم‌افزارهاي مديريت، ارتباط با مشتريان و از اين دست نرم‌افزارها و بسياري از موارد ديگر مانند لزوم ايجاد امنيت براي اطلاعات مجموعه و به اشتراک‌گذاري اينترنت بين کارکنان يک مجموعه.
ضررهاي جبران‌ناپذير؛ نتيجه اشتباهي مديريتي
با وجود تمامي نيازهايي که عنوان شد، متأسفانه به دلايل مختلفي همچون صرفه‌جويي مالي که بيشترين سهم را در آن دارد، ديده مي‌شود که در بسياري از مجموعه‌ها که عموماً از دسته کسبوکارهاي کوچک هستند، از رايانه شخصي بسيار معمولي به عنوان رايانه سرور استفاده مي‌شود؛ به اين شکل که يک سيستم‌عامل سرور مانند ويندوز سرور 2003، 2008 يا 2012 روي کيس رايانه معمولي نصب مي‌شود و به اين شکل آن رايانه شخصي تبديل به رايانه سرور خواهد شد. سپس نرم‌افزارهاي حياتي و مهمي مانند نرم‌افزارهاي مالي و اتوماسيون اداري و همچنين فايل‌ها و فولدرهاي استفاده روزانه کارکنان در هاردديسک‌هاي اين رايانه قرار مي‌گيرد و براي تمامي کارکنان به اشتراک گذاشته مي‌شود. اشتباه بسيار بزرگ و فاحشي که مي‌تواند ضررهاي بزرگ و جبران‌ناپذيري به پيکره شرکت يا سازمان وارد کند.
از دلايل مهم ديگر براي انجام اين کار پس از صرفه‌جويي مالي، مي‌توان به آگاهي نداشتن صاحبان کسب‌وکار از خطرات و مضرات استفاده از رايانه شخصي به عنوان سرور اشاره کرد. البته نقش پررنگ بسياري از کارشناسان شبکه را که وظيفه اطلاع‌رساني به صاحبان و مديران مجموعه خود را در اين خصوص بر عهده دارند، نبايد ناديده گرفت.
استفاده از رايانه شخصي به عنوان سرور اشتباه است
به دلايل متعددي اين کار اشتباه بزرگ استراتژيکي از نوع اشتباهات مديريتي- فني محسوب مي‌شود که در ادامه به چهار مورد از مهم‌ترين آن‌ها اشاره شده است.
1- طول عمر و کارايي قطعات در سرورها بيشتر است: رايانه‌هاي شخصي براي استفاده‌هاي خانگي يا اداري طراحي شده‌اند و براي استفاده در جايگاه سرور طراحي نشده‌اند. از آنجا که سرورها 24 ساعته روشن هستند و فقط براي رفع ايراد يا ارتقاي نرم‌افزاري و سخت‌افزاري از دسترس خارج مي‌شوند؛ طول عمر و همچنين کارايي قطعات موضوع بسيار مهمي در سرورها است. قطعات استفاده‌شده در سرورها، مانند هاردديسک‌ها، منابع تغذيه، رم و پردازنده‌ها، در مقايسه با رايانه‌هاي شخصي طول عمر بسيار بيشتري دارند. در صورتي که رايانه‌اي شخصي را در جايگاه سرور قرار دهيد و آن را دائم روشن بگذاريد، در کمتر از 2 تا 3 سال فرسوده مي‌شود و بايد هر روز منتظر از کار افتادن قطعات مختلف آن باشيد.
2- قطعات سرورها، با کيفيت بهتر و براي پردازش‌هاي سنگين‌تري طراحي شده‌اند: پردازنده‌ها، رم و هاردديسک‌هاي قابل استفاده در سرورها در مقايسه با قطعات رايانه شخصي، داراي امکانات، سرعت و کيفيت بسيار بالاتري هستند و قدرت پردازش آن‌ها نيز بيشتر است. براي مثال، پردازنده‌هايي که در سرورها استفاده مي‌شود، از خانواده «Xeon» از شرکت «Intel» هستند که در مقايسه با پردازنده‌هاي خانواده «Core i» از شرکت Intel که در رايانه‌هاي شخصي استفاده مي‌شوند، قدرت پردازشي بيشتر، کيفيت ساخت بالاتر و امکانات خاصي دارند.
3- سرورها داراي امکانات متعددي براي افزايش امنيت اطلاعات شما هستند: در سرورها تمهيداتي ايجاد شده است که مي‌توانيد به کمک آن‌ها درصد از بين رفتن اطلاعات را تا حد ممکن کاهش دهيد. براي مثال، به وسيله قطعه‌اي به نام «Raid Controller» که در سرورها استفاده مي‌شود، مي‌توانيد هاردديسک‌هاي سرور را مديريت کنيد و امکان کپي پشتيباني‌گيري براي هاردها در نظر بگيريد. اين در صورتي است که عموماً رايانه‌هاي شخصي فاقد اين امکان هستند و در صورت از بين رفتن هاردديسک، کل اطلاعات از بين خواهد رفت.
4- سرورها از سيستم‌هاي مجازي‌سازي پشتيباني مي‌کنند: امروزه تکنولوژي نرم‌افزاري در مديريت شبکه‌هاي رايانه‌اي پيشرفت چشمگيري داشته است که بي‌اغراق يکي از بزرگ‌ترين دستاوردها در سال‌هاي اخير را مي‌توان «virtualization» يا مجازي‌سازي دانست که در حال حاضر در کشور ما نيز بسيار استفاده مي‌شود. در بسياري از رايانه‌هاي شخصي امکان نصب نسخه سرور نرم‌افزارهاي VMware يا Hyper-v که از معتبرترين نرم‌افزارهاي اين حوزه هستند، وجود ندارد.
تهديدات و خطرات استفاده از رايانه شخصي در جايگاه سرور
از بزرگ‌ترين خطراتي که ممکن است کسب‌وکار را تهديد کند، از بين رفتن اطلاعات مهمي مانند اطلاعات نرم‌افزارهاي مالي و اتوماسيون اداري است که ممکن است در اثر از بين رفتن هاردديسک رايانه شخصي اين اتفاق رخ دهد. فقط يک لحظه به اين فکر کنيد که تمام اطلاعات و دفاتر مالي و حسابداري که طي چندين سال در نرم‌افزار وارد شده بود، يک‌باره به دليل سوختن هاردديسک از بين برود. چه بر سر مجموعه خواهد آمد؟
از ساير مضرات استفاده از رايانه‌ها شخصي به عنوان سرور، مي‌توان به کندي سرعت شبکه رايانه‌اي و به تبع آن کاهش سرعت و کارايي روزانه آن مجموعه به دليل قدرت کم پردازش اطلاعات در رايانه شخصي اشاره کرد. همچنين هر از چند گاهي نيز بايد منتظر از کار افتادگي قطعات مختلف به‌کاررفته در اين رايانه باشيد.
چه کساني را بايد در اين موضوع مقصر دانست؟
قطعاً بزرگ‌ترين دليل انجام اين کار، آگاهي نداشتن از معايب و مضرات آن است، اما در اين بين انتظارات از کارشناسان، مشاوران و مجريان فناوري اطلاعات و همچنين مسئولان شبکه در شرکت‌ها و سازمان‌ها بيشتر است که با رساندن آگاهي‌هاي لازم به صاحبان و مديران کسب‌وکارها، مانع استفاده از رايانه‌هاي شخصي به عنوان سرور شوند.
اخيراً مشاهده مي‌شود که بسياري از شرکت‌هاي فروش نرم‌افزارهاي مالي به مشتريان خود استفاده از کيس‌هاي رايانه‌هاي شخصي را پيشنهاد مي‌دهند و حتي خود اقدام به تهيه براي آن‌ها مي‌کنند. در صورتي که حداقل انتظار از چنين شرکت‌هايي که در هنگام فروش کالاي خود به مشتريان، وظيفه مشاوره را نيز بر عهده دارند، اين است که به وظايفي که در جايگاه يک مشاور بر دوش دارند بهتر عمل کنند و استفاده از يک سرور هرچند ارزان را به مشتريان خود پيشنهاد بدهند؛ زيرا استفاده از يک سرور ارزان، بسيار مناسب‌تر و منطقي‌تر از استفاده از يک کيس رايانه قوي به عنوان سرور است.
از خريد سرور نترسيد
حال که قانع شده‌ايد بايد در جايگاه سرور، از سرور استفاده کنيد نه از رايانه شخصي اما توان پرداخت هزينه‌هاي تهيه يک سرور بزرگ را نداريد، تکليف چيست؟ اين مشکل مختص ايران نيست و در بسياري از کشورها به دليل آگاهي نداشتن از مضرات استفاده از رايانه‌هاي شخصي به جاي سرور، اين کار انجام مي‌شود. اما شرکت‌هاي توليدکننده سخت‌افزار سرور مانند DELL، HP، IBM و ساير توليدکنندگان، براي اين گروه، يعني کسبوکارهاي کوچک و متوسط، سرورهايي با قيمت‌هاي بسيار رقابتي و نزديک به کيس رايانه شخصي توليد کرده‌اند. اين سرورها که عموماً به لحاظ شکل شبيه به کيس رايانه‌هاي معمولي هستند، به نام سرورهاي ايستاده يا سرورهاي برجي که برگردان واژه «Tower Servers» هستند، در بازار شناخته مي‌شوند و براي استفاده در شرکت‌ها و بنگاه‌هاي کوچک و متوسط بسيار مناسبند. جالب است بدانيد که نيمي از محصولات توليدکنندگان اين حوزه، براي همين گروه از مشتريان است. در نتيجه، مي‌توانيد با کمي هزينه بيشتر، در حدود 15 تا 30 درصد، به جاي رايانه شخصي، يک سرور ايستاده تهيه کنيد و خيال خود را براي هميشه از اين موضوع راحت کنيد. فراموش نکنيد که پيشرفت کسب‌وکار شما در گرو زيرساخت‌هاي نرم‌افزاري و سخت‌افزاري مورد استفاده‌تان است.
سخن آخر
با وجود اينکه اين معضل در بسياري از کشورهاي جهان وجود دارد، اما طبق بررسي‌هاي انجام‌شده همچنان اين آمار در کشور ما و به خصوص در کسبوکارهاي کوچک و متوسط بسيار بالا است؛ آگاهي نداشتن و نبود حساسيت‌هاي لازم در اين باره، پررنگ‌ترين دلايل براي اين آمار بالا است. به هر حال بايد اين نکته را در نظر بگيريم که بهبود فضاي پيشرفت کسب‌وکار در کشور، سهم بسزايي در بهبود اقتصاد کشور خواهد داشت و استفاده از زيرساخت‌هاي سخت‌افزاري و نرم‌افزاري صحيح و اصولي، موضوعي بسيار حياتي براي پيشرفت هر مجموعه محسوب مي‌شود. اميد است در آينده با ارائه مشاوره‌هاي درست و منطقي از سوي مشاوران، کارشناسان و مسئولان شبکه در اين حوزه، شاهد کاهش استفاده از رايانه‌هاي شخصي به جاي سرور باشيم و اين را نيز هميشه به ياد داشته باشيم که لازمه پيشرفت در هر زمينه‌اي، استفاده صحيح و بجا از ابزارهاي در اختيار و قابل تهيه در زمان مناسب است.
منبع:Geekboy.ir
